Katarina Lazarević:
ARSENAL FEST Kragujevac
Počeci Arsenal Festa
Arsenal Fest je muzički festival koji se svake godine održava u Kragujevcu krajem juna. Prvi put je organizovan 2011. i trajao je tri dana (kao i danas). Prve godine izvođači su nastupali na jednoj bini (Main Stage), da bi 2012. godine festival bio proširen na Garden Stage, a naredne godine i na RedBull Stage, koji 2014. godine prerasta u Explosive DJ Stage. Zahvaljujući spoju pažljivo odabranih izvođača iz Srbije, bivše Jugoslavije i ostatka sveta, Arsenal Fest je svoju jedinstvenost obezbedio i autentičnim prostorom u kome se održava – istorijskim mestom na kome je počela industrijska revolucija u Srbiji sredinom 19. veka, otvaranjem, najpre, fabrike oružja, a zatim i Zastava kamiona i automobila.
Prve godine festival je posetilo oko 10.000 ljudi, druge oko 15.000, treće i četvrte oko 25.000, a Arsenal 05 i 06 oko 100.000, što su podaci sa zvaničnog sajta festivala. (arsenalfest.rs/festival/).
Prve godine festival je posetilo oko 10.000 ljudi, druge oko 15.000, treće i četvrte oko 25.000, a Arsenal 05 i 06 oko 100.000, što su podaci sa zvaničnog sajta festivala. (arsenalfest.rs/festival/).
Glavna festivalska bina (Main Stage), postavljena je u autentičan prostor Kneževog arsenala, fabrike naoružanja iz 19. veka. Nju karakteriše industrijska arhitektura, preuzeta od Nemaca i Francuza. Main je smešten na otvorenom prostoru i okružen je zgradama koje karakterišu crvena opeka, drveni doksati i stepeništa, izlomljeni krovovi pod crepom i visoki dimljaci. Jedintvena atmosfera ostvarena je spojem specifične industrijske arhitekture i savremenih svetlosnih i auditivnih sistema.
Nedaleko od Main-a, nalazi se Explosive DJ Stage koji je smešten u zgradi Čaurnice, u kompleksu Vojnotehničkog zavoda, u kojem je 1884. godine zasijala prva električna sijalica u tadašnjoj Srbiji. Ovaj živopisni istorijski prostor je pre nekoliko godina poslužio i kao scenografija za seriju Titanik – krvi i čelik, rađenu u italijansko-irskoj koprodukciji.
Druga po veličini bina, Garden Stage, smeštena je uz sam ulaz u festivalski krug. Nalazi se u Zastavinoj bašti, koji je prostor bogat drvećem i zelenilom.
Nedaleko od Main-a, nalazi se Explosive DJ Stage koji je smešten u zgradi Čaurnice, u kompleksu Vojnotehničkog zavoda, u kojem je 1884. godine zasijala prva električna sijalica u tadašnjoj Srbiji. Ovaj živopisni istorijski prostor je pre nekoliko godina poslužio i kao scenografija za seriju Titanik – krvi i čelik, rađenu u italijansko-irskoj koprodukciji.
Druga po veličini bina, Garden Stage, smeštena je uz sam ulaz u festivalski krug. Nalazi se u Zastavinoj bašti, koji je prostor bogat drvećem i zelenilom.
|
|
Nastupi lokalnih, domaćih, regionalnih i stranih bendova, održavali su se na tri pomenute bine, a od ove godine Arsenal Fest će pružiti priliku i mnogim neafirmisanim sastavima i izvođačima da se predstave na novom Demolition Stage-u. Selektorska komisija koju čine Snežana Grujić (Radio Beograd 202), Branka Glavonjić (emisija Bunt) i Ana Kalaba (portal Noizz), od 100 bendova koliko se prijavilo, odabraće 15 imena koja će nastupiti u tri festivalska dana. Imena učesnika će biti poznata do 12. juna.
Program festivala
Kada govorimo o počecima Arsenal Festa, 2011. godine najviše je bilo domaćih i regionalnih izvođača – većina njih je bila sa prostora Srbije (S.A.R.S, Čovek bez sluha, Partibrejkers, Orthodox Celts, Del Arno Band), ali i iz Hrvatske (Jinx, Hladno pivo) i Bosne i Hercegovine (Dubioza kolektiv).
Sledeće godine, nova bina (Garden Stage) obezbedila je kako veći broj posetilaca, tako i raznovrsniju žanrovsku ponudu. Prateći program festivala je podrazumevao promocije knjiga, otvaranje izložbi slika i fotografija, javne debate itd. koje su se u popodnevnim časovima održavale u prostorijama Knjaževsko-srpskog teatra, Doma omladine, Kneževog Arsenala. Takođe, pored domaćih i regionalnih izvođača, nastupili su i strani bendovi poput Stereo MCs-a i grupe Therapy?. Mladi umetnici iz Kragujevca, predstavnici „kreativnih industrija“ koji se bave rukotvorinama, kao i aktivisti lokalnih organizacija civilnog društva, takođe su imali prostor na kome su promovisali svoj rad.
Sledeće godine, nova bina (Garden Stage) obezbedila je kako veći broj posetilaca, tako i raznovrsniju žanrovsku ponudu. Prateći program festivala je podrazumevao promocije knjiga, otvaranje izložbi slika i fotografija, javne debate itd. koje su se u popodnevnim časovima održavale u prostorijama Knjaževsko-srpskog teatra, Doma omladine, Kneževog Arsenala. Takođe, pored domaćih i regionalnih izvođača, nastupili su i strani bendovi poput Stereo MCs-a i grupe Therapy?. Mladi umetnici iz Kragujevca, predstavnici „kreativnih industrija“ koji se bave rukotvorinama, kao i aktivisti lokalnih organizacija civilnog društva, takođe su imali prostor na kome su promovisali svoj rad.
Godine 2013. na Arsenal Festu nastupali su samo domaći i regionalni izvođači (Smak, Partibrejkers, Bajaga i instruktori, Hladno pivo itd.), a takođe je stigao i popularni koncept elektronske zabave Silent Disco, gde su posetioci pred početak i u pauzama muzičkog programa „samostalno“ mogli da uživaju u muzici DJ-eva.
Sledeće godine, novina na Arsenal festu bila je još jedna bina – Explosive Stage na kome su nastupali domaći DJ-evi. Nastupi na ovoj bini počinjali su od ponoći i trajali do 5.00 sati ujutru. Takođe, Arsenal Fest 04 obeležilo je i Jelen Air Guitar takmičenje u sviranju zamišljene gitare, koje se održavalo na posebnoj bini.
Sledeće godine, novina na Arsenal festu bila je još jedna bina – Explosive Stage na kome su nastupali domaći DJ-evi. Nastupi na ovoj bini počinjali su od ponoći i trajali do 5.00 sati ujutru. Takođe, Arsenal Fest 04 obeležilo je i Jelen Air Guitar takmičenje u sviranju zamišljene gitare, koje se održavalo na posebnoj bini.
|
|
Godine 2015. na Main Stage-u uglavnom su nastupali domaći izvođači (Babe, Orthodox Celts, Ritam Nereda, S.A.R.S, Van Gogh) i regionalni (Elemental, Hladno pivo, Zabranjeno pušenje), a od stranih izvođača su se poslednje večeri festivala predstavili LTJ Bukem i Stamina MC. Na Garden Stage-u su nastupali isključivo lokalni, domaći i regionalni sastavi, dok su na Explosive Stage-u pored većine DJ-eva iz Srbije, bili i iz Mađarske i SAD-a.
Prošle godine su na Arsenalu od domaćih izvođača nastupali Viva Vox, Obojeni program, Partibrejkers, Beogradski sindikat, a od regionalnih se npr. Siddharta i Masimo Savić. Od stranih izvođača 2016. godine su nastupali Asian Dub Foundation, Toy Dolls, holandski DJ-a David Lesse i britanski rok sastav Skunk Anansie. I ove godine je, kao i prethodnih, većina izvođača iz Srbije, ali je primetna i tendencija da se svake godine dovede što više inostranih, velikih imena iz sveta popularne muzike.
Mesto domaćih izvođača na Arsenal Festu
|
Iz ovog kratkog pregleda programa Arsenal Festa, možemo da zaključimo da su najzastupljeniji domaći, zatim regionalni i na kraju strani izvođači, što se može videti i u tabelarnom prikazu, a na prikazanom grafikonu i u procentima.
|
|
Dakle, prosečno je na Arsenal Festu do sada bilo: 16% lokalnih izvođača, 59% domaćih izvođača (a u domaće izvođače, naravno ubrajamo i lokalne, što bi značilo 75%), 16%, regionalnih i 9% stranih izvođača.
Mikica Zdravković
Iz intervjua sa Mikicom Zdravkovićem, članom organizacionog odbora Arsenal Festa, koji je vođen za potrebe ovog istraživanje, proizašlo je pitanje definicije domaćeg muzičkog stvaralaštva. Da li se ono odnosi na lokalno, nacionalno ili regionalno? Iz razgovora smo mogli da zaključimo da organizatori Arsenal Festa pod domaćim stvaralaštvom podrazumevanju sve tri kategorije (lokalno, nacionalno i regionalno) i da se jedina razlika koju prave npr. prilikom rasporeda termina odnosi na „veličinu“ benda i žanr. Posebna politika, odnosno posebno rešenje za uključivanje domaćih izvođača, kao i organizacije celog festivala, ne postoji. Kako naglašava Mikica Zdravković: „Posebno rešenje vezano za domaće izvođače, odnosi se jedino na to da gledamo ko je te godine nešto uradio, ko je aktivan, ko ima neki novi album, pa samim tim i ima nekog smisla da bude učesnik i deo našeg festivala.“
Posebni termini i posebne bine za domaće izvođače na Arsenal Festu ne postoje, a jedini kriterijum za raspored nastupa i vrste bine jeste, kako kaže jedan od organizatora festivala, „veličina“ benda.
Posebni termini i posebne bine za domaće izvođače na Arsenal Festu ne postoje, a jedini kriterijum za raspored nastupa i vrste bine jeste, kako kaže jedan od organizatora festivala, „veličina“ benda.
